• Birebir değerlendirerek alternatifleri sıralamaya dayanan çok kriterli karar verme yöntemidir.
• Amaçlar ve altamaçlar içiçe katmanlar halinde ve bir hiyerarşi içinde tanımlanır.
• AHP problemleri en az üç katman halinde tanımlanır.
  • Amaç (tekil): En iyi arabayı seçmek
  • Kriterler: Performans, maliyet, güvenlik, görünüm... 
  • Alternatifler: Alınması muhtemel arabalar
• Karar verici
  • Her alternatifin her kriterde ne kadar ‘başarılı’ olduğunu değerlendirir. 
  • Her kriterin amaca ulaşmadaki görece önemini değerlendirir. 
  • Yukarıdaki ikisini sentez yaparak her alternatifin amaca ulaşmadaki başarısını değerlendirir.
  • Hiçbir zaman kesin (belli değerlerle) değerlendirmeler yapmaz. Değerlendirmeler göreceli oranlarla yapılır.
    • Güvenlik performanstan 3 kat daha önemlidir.
    • A arabası, B arabasından 2 kat daha güvenlidir. 
  • Bu değerlendirmeler nesnel ve öznel olabilir.
• Üçten fazla kriter veya alternatif için tutarlılık sorunu çıkabilir.
• AHP tam tutarlılık (mükemmellik) gerektirmez. Yeterince tutarlılık ister.

• İşletmeler için fabrika alanı seçimi, ürün formülasyonu, müşteri memnuniyeti değerlendirmesi, tedarikçi ve satıcı seçimi. 
• Her türlü örgüt için bütçelendirme, proje seçimi, eleman terfi ve zam değerlendirmesi, risk analizi. 
• Hastanelerde risk saptaması, teşhis analizi. 
• Okullarda öğrenci seçimi. 
• Orduda yüksek maliyetli silah alımı...

• Kullanması kolaydır, uzmanlık gerektirmez. 
• Geniş katılım sağlar.
• İletişimi kolaylaştırır.
• Amacı bir hiyerarşi içinde düşünmek amaca yönelik düşünülmesini sağlar.
• Tutarsızlık ölçülebilir.

• Amacın Oluşturulması. 
• Kriterlerin Belirlenmesi.
• Kriter Değerlerinin Girişi
• Hedef Normalizasyonunun Bulunması.
• Alternatiflerin Belirlenmesi.
• Kriterlerin alternatifler ile karşılaştırılması
• Karşılaştırma Normalizasyonlarının Belirlenmesi
• Karar

• Karar Matrisinin Oluşturulması
• Standart Karar Matrisinin Oluşturulması
• Ağırlıklı Standart Karar Matrisinin Oluşturulması
• Pozitif İdeal ve Negatif İdeal Çözüm Kümelerinin Oluşturulması
• Ayırım Ölçülerinin Hesaplanması
• İdeal Çözüme Göreli Yakınlığın Hesaplanması

Birbiri ile çelişen kriterler içeren problemler için uzlaşık çözüm, karar vericilere karara ulaşmada yardımcı olur

VIKOR, uzlaşık bir sıralama belirlemeyi ve belirtilen ağırlıklar altında uzlaşık çözüme ulaşmayı sağlayan bir yöntemdir.

Birbiri ile çelişen kriterler altında alternatiflerin sıralamasını belirleyerek en uygununun seçilmesini içerir.

VIKOR yöntemi, ideal çözüme yakınlığa dayanan çok kriterli sıralama indeksini ele alır.

VIKOR yöntemi ilk kez Opricovic ve Tzeng (2004) tarafından karmaşık sistemlerin çok kriterli optimizasyonu için önerilmiştir.

Vise Kriterijumska Optimizacija I Kompromisno Resenje ifadesinin kısaltılmış yazımı olan VIKOR’un dilimizdeki anlamı ise; çok kriterli optimizasyon ve uzlaşık çözümdür.

Tzeng vd. (2005), Taiwan’da toplu taşımada kullanılacak otobüs yakıtlarının değerlendirilmesinde TOPSIS ve VIKOR yöntemlerinden yararlanmışlardır

VIKOR yöntemi, birbiri ile çelişen kriterlerin olması durumunda alternatifler kümesinden birinin seçilmesi ya da alternatiflerin sıralanmasını ele alır.

Her alternatifin her kriter için değerlendirildiği varsayımı altında, ideal alternatife yakınlık değerleri karşılaştırılarak uzlaşık sıralamaya ulaşılır.

Fikir ayrılıklarının çözüme ulaştırılmasında uzlaşma kabul edilebilir olmalıdır

Karar verici, ideal çözüme en yakın çözümü kabul etmeye istekli olmalıdır.

Karar verici için fayda ile her kriter fonksiyonu arasında doğrusal bir ilişki olmalıdır..

Alternatifler, belirtilen tüm kriterler için değerlendirilmelidir.

Karar vericinin tercihleri ağırlıklar ile ifade edilir olmalıdır.

VIKOR yöntemi, karar vericinin etkileşimli katılımı olmadan başlar, fakat karar verici nihai çözümü onaylamaktan sorumludur. Karar verici, bu nihai çözüme kendi tercihlerini de dahil edebilir.

• En İyi (fi*) ve En Kötü (fi-) Değerleri’nin Bulunması
  • Vikor yönteminin ilk basamağı olarak en iyi (fi*) ve en kötü (fi-) değerleri belirlenir. Aşağıda gösterilen formüllerde; i karşılaştırma kriterlerini (i=1,2,3,…,n) ve j alternatifleri (j=1,2,3,…,m) göstermektir. Aşağıdaki formüller yardımıyla her bir kriter için en iyi (fi*) ve en kötü (fi-) değerler belirlenir.
    
• Sj ve Rj Değerleri’nin Hesaplanması
  • Her bir kriter için en iyi (fi*) ve en kötü (fi-) değerleri hesaplandıktan sonra her bir alternatif için Sj ve Rj değerleri hesaplanır. aşağıdaki formüllerle hesaplanan Sj değeri ortalama grup, Rj ise en kötü grup değerini gösterir.
    
• Qj Değerleri’nin Hesaplanması
  • Her bir alternatif için aşağıdaki formül yardımıyla değerlendirme kriterlerine göre belirlenen Qj değerleri, maksimum grup faydasını gösterir.
    
    Yukarıdaki formülde gösterilen S* ve R* minimum Sj ve Rj değerlerini, S- ve R-maksimum Sj ve Rj değerlerini göstermektedir. Kullanılan formüldeki v değeri maksimum grup faydasını yaratacak strateji için ağırlık değerini, fakat (1-v) değeri ise karşıt görüşteki karar vericilerin minimum pişmanlığını ifade etmektedir. Vikor yönteminde maksimum grup faydası için v > 0,5 çoğunluk tercihini, v=0,5 konsesusu (uyuşma) ve v < 0,5 vetoyu temsil etmektedir ve bu v değeri grup kararı ile belirlenmektedir.
    
• Sj, Rj ve Qj Değerleri’nin Sıralanması
  • Her bir alternatif için hesaplanan Sj, Rj ve Qj değerleri küçükten büyüğe olacak şekilde sıralanır.
• Kabul Edilebilir Avantaj (C1) ve Kabul Edilebilir İstikrar (C2)Kümelerinin Belirlenmesi
  • Sj, Rj ve Qj değerlerinin sıralaması göre karar vericiler için kabul edilebilir avantaj (C1) ve kabul edilebilir istikrar (C2) kümeleri belirlenir. Herhangi bir alternatifin C1 (Kabul Edilebilir Avantaj) kümesinde yer alabilmesi için aşağıdaki formülde gösterilen koşulu sağlaması gerekir.
    
    Gösterilen formüldeki DQ değeri, m alternatif sayısı olmak üzere (1/(1-m)) ile hesaplanır. Qj sıralamasına göre A2 alternatifi A1 alternatifinden sonraki sırada yer alıyorsa ve (13) numaralı formülde gösterilen koşul sağlanıyorsa A1 karar noktası C1 grubunda yer alır. Bu hesaplama yöntemi tüm Qj değerlerine uygulanıp alternatiflerin hangilerinin C1 kümesinde olup olmadığı tespit edilir. Kabul edilebilir istikrar (C2) kümesi ise Sj, Rj ve Qj sıralamalarının tamamında aynı sırada yer alan alternatiflerden oluşur. C1 ve C2 kümelerinin her ikisinde yer alan alternatifler sıralama mantığına göre istikrarlı karar noktalarını gösterir.